Είναι λύση η τιμωρία;
Υπάρχει τρόπος να μην τιμωρούμε τα παιδιά μας και συγχρόνως να έχουμε διαπαιδαγώγηση αποτελεσματική;

Φωτεινή Γούτσιου Ψυχοθεραπεύτρια-Οικογενειακή Σύμβουλος BSc Psych., Pg.Dipl.,EAG, BPS,EAC

Είτε είστε γονέας βρέφους, είτε μικρού παιδιού, είτε εφήβου, γνωρίζετε πολύ καλά ποσό απαιτητική μπορεί να είναι η ανατροφή τους – ενίοτε έως και εξοντωτική. Μετά από μια σύγκρουση μένει μια τραυματική εμπειρία και για τον γονέα και για το παιδί. Το παιδί νιώθει αδικημένο, αλλά και ο γονιός έχει αισθήματα αγανάκτησης αλλά και ενοχών ίσως, κάθε φορά που τιμωρεί το παιδί του.
Δυστυχώς, τα παιδιά δεν έρχονται στον κόσμο μαζί με το αντίστοιχο εγχειρίδιο οδηγιών. Και το να είστε γονέας δεν σημαίνει πάντα ότι ξέρετε αυτομάτως ή ενστικτωδώς τι πρέπει να κάνετε.
Οι γονείς συνήθως κατηγορούνται από την κοινωνία ότι είναι υπεύθυνοι για τα προβλήματα που δημιουργούν τα παιδιά τους. Ποιος όμως κατανοεί την θέση των γονέων και τα προβλήματα που βιώνουν; Την καθημερινή κούραση, το άγχος της επιβίωσης, αλλά και την δυσκολία των διαπροσωπικών σχέσεων στο σπίτι και την εργασία;
Κάτω από το βάρος λοιπόν όλων αυτών οι γονείς, είναι συγχρόνως επιβαρυμένοι με την ανάγκη και την ευθύνη να αναθρέψουν σωστά τα παιδιά τους, χωρίς ουσιαστικά να έχουν κάποια βοήθεια η εκπαίδευση.

Οι γονείς με ποιόν μάχονται άραγε, με κακά, άτακτα παιδιά;
Ας δούμε τι μέθοδοι λειτουργούν έως τώρα στις οικογένειες συνήθως.

Α) Μερικοί γονείς επιμένουν να ζητούν υπακοή από τα παιδιά τους εφαρμόζοντας τακτικές τιμωρίας. Ασκούν λοιπόν εξουσία πάνω στο παιδί ώστε να φέρουν το αποτέλεσμα που επιθυμούν με σκοπό να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες. Εδώ ικανοποιείται ο γονιός και το παιδί νιώθει αδικημένο, διότι η δική του ανάγκη δεν ικανοποιείται. Ένας είναι νικητής, ένας είναι χαμένος. Ο ανταγωνισμός εκ των πραγμάτων είναι υπαρκτός.

Υπάρχουν άραγε οφέλη από την τιμωρία; Η απάντηση είναι ότι προς στιγμή φέρνει κάποια πρακτικά αποτελέσματα. Π.χ. το παιδί θα σταματήσει να κάνει θόρυβο, θα σταματήσει να πετάει πράγματα, θα αρχίσει να διαβάζει, θα σταματήσει να βρίζει. κ.α.

Αυτό όμως σημαίνει ότι η τιμωρία φέρνει μακροχρόνια αποτελέσματα; Κάνει τα παιδιά υπάκουα; Κάνει τα παιδιά ευτυχισμένα; τα κάνει να λειτουργούν υγιώς στην ζωή τους; Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι, όχι η τιμωρία δεν φέρνει καλά αποτελέσματα.

Ένα παιδί που τιμωρείται παίρνει το μήνυμα ότι δεν είναι ‘αρκετά καλό’ από τον γονιό του. Το επόμενο που αισθάνεται είναι ότι αφού δεν είναι καλό παιδί, δεν έχει νόημα να προσπαθήσει. Παραιτείται από την προσπάθεια οπότε αντιδρά με τρείς διαφορετικούς ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του τρόπους:

Ο ένας είναι ότι μπορεί να γίνει επιθετικό, δείχνοντας έτσι την δυσαρέσκειά του αλλά και μιμούμενο την συμπεριφορά του γονιού.
Ο άλλος τρόπος είναι ότι γίνεται πειθαρχημένο, υποχωρητικό, και μαθαίνει στην ζωή να μην διεκδικεί και να μην αισθάνεται ότι έχει δικαιώματα.
Ο τρίτος τρόπος είναι ότι στενοχωρείται, νιώθει ματαιωμένο και αισθάνεται ότι δεν έχει νόημα να προσπαθήσει και αποσύρεται θλιμμένο.

Β) Άλλοι γονείς, προσπαθώντας να γλιτώσουν τα παιδιά τους από κάθε πόνο και εκνευρισμό, υποκύπτουν και τα αφήνουν να κάνουν το δικό τους, στη συνέχεια όμως υποφέρουν οι ίδιοι. Πολλοί γονείς σήμερα στηρίζονται ακόμη σε αυτές τις ίδιες μεθόδους ανατροφής των παιδιών, οι οποίες είναι ανταγωνιστικές: αυταρχικές, επιτρεπτικές η και εναλλασσόμενες.

Και με τους δύο αυτούς τρόπους η μια από τις δύο πλευρές νιώθει αδικημένη.
Ο διαρκής αυτός κύκλος των αγώνων εξουσίας και η επακόλουθη ένταση έχει σαν αποτέλεσμα:
να διαβρώνει και να κλονίσει την σχέση γονέα-παιδιού, μπορεί να προκαλέσει τραυματισμούς, να κάνει το παιδί να αισθάνεται ανεπιθύμητο, να προκαλέσει κατάθλιψη και συναισθηματικά προβλήματα, να καθυστερήσει την οξυδέρκεια και την πνευματική του ανάπτυξη και να καλλιεργήσει το φόβο.

Η κατάσταση όμως μπορεί να είναι διαφορετική! Υπάρχει και τρίτη επιλογή: τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά μπορούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους.

Στην σχέση γονέων –παιδιών έχουμε δύο εξίσου ευαίσθητες ομάδες πού έχουν και οι δύο ανάγκες και δικαιώματα. Οι γονείς με τις αξίες και τις ανάγκες τους αφενός και αφετέρου τα παιδιά με τις δικές τους σημαντικές ανάγκες στην κάθε στιγμή της ζωής τους.

Τα παιδιά δεν είναι κακά ή άτακτα, απλώς συμπεριφέρονται με τρόπους που ικανοποιούν τις ανάγκες της κάθε δεδομένης στιγμής. Για παράδειγμα, ένα μωρό κλαίει γιατί πεινάει, ένα τετράχρονο κοριτσάκι χώνει τα χέρια του σ’ ένα δοχείο γεμάτο μπογιά και τη χύνει πάνω στο χαλί επειδή θέλει να παίξει και να εξερευνήσει, ένα δεκαεξάχρονο αγόρι επιστρέφει σπίτι αργότερα από την ώρα που εσείς θεωρείτε ασφαλή γιατί νιώθει την ανάγκη να είναι με τους φίλους του.
Τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να ικανοποιούν τις ανάγκες τους, το ίδιο και οι γονείς. Οι σχέσεις γονέων - παιδιών αρχίζουν να αποκτούν προβλήματα ακριβώς τη στιγμή που οι ανάγκες των δυο αντικρούονται.
Μέσα από νέες μελέτες και γνώσεις που έχουμε αποκτήσει από την Εξελικτική Ψυχολογία και την Ανθρωπιστική, έχουμε αναπτύξει νέους τρόπους αποτελεσματικής επικοινωνίας χωρίς πλέον ανταγωνιστικές σχέσεις και τιμωρία. Ίσως ακούγεται ουτοπική από κάποιους γονείς ή και επαναστατική η μέθοδος, καθώς διαφέρει εντυπωσιακά από τα παραδοσιακά μοντέλα, αλλά βασίζεται σε φιλοσοφικές και ψυχολογικές αρχές που έχουν δομηθεί σε ένα σύστημα δεξιοτήτων με μεγάλη αποτελεσματικότητα. Το πρόγραμμα έχει εμπνευστεί ο πολυβραβευμένος και τρεις φορές υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης ψυχολόγος, Dr. Thomas Gordon

Πρόκειται για Ένα πρωτοποριακό σεμινάριο δεξιοτήτων για γονείς,
την αυθεντική Εκπαίδευση Αποτελεσματικού Γονέα (ΕΑΓ)του Thomas Gordon.

Είναι μια ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ καλής Επικοινωνίας που αλλάζει με πολύ δομημένο τρόπο την φιλοσοφία της ζωής μας!
Αυτό που ζητούσαμε από τους γονείς μας το μαθαίνουμε τώρα για τον εαυτό μας και τα παιδιά μας!
Ανθρωπιά, Αποδοχή Σεβασμό και δικαιοσύνη!

Με αποτέλεσμα την ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ του εαυτού μας και του παιδιού μας, και την ΖΕΣΤΗ ΣΧΕΣΗ με το παιδί μας.
Οι γονείς έχουμε το δικαίωμα πλέον να μην νιώθουμε ματαιωμένοι από τον τρόπο που λειτουργούμε με τα παιδιά μας!

Η ΕΑΓ, Εκπαίδευση Αποτελεσματικού Γονέα, σας μαθαίνει επικοινωνιακές δεξιότητες που αποδεδειγμένα έχουν αποτέλεσμα. Οι γονείς, μόλις αρχίσουν να χρησιμοποιούν τις δεξιότητες αυτές, εκπλήσσονται από την εντυπωσιακή βελτίωση που παρατηρούν τόσο στις οικογένειές τους όσο και σε όλες τους τις σχέσεις.
Οι δεξιότητες που αποκτούν οι γονείς στις 10 τρίωρες συναντήσεις, με ασκήσεις, rolle play και θεωρητική κατάρτιση, είναι οι ακόλουθες:
Το Παράθυρο Συμπεριφοράς του Dr. Gordon που παρέχει ένα πλαίσιο που θα βοηθήσει τους γονείς να καθορίσουν, ποιά δεξιότητα πρέπει να χρησιμοποιήσουν για να επιλυθεί το συγκεκριμένο οικογενειακό πρόβλημα.
Η Ενεργητική Ακρόαση και αφορά δεξιότητα πού βοηθά τους γονείς όταν το παιδί αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα.

Το Μήνυμα-Εγώ Είναι η δεξιότητα που οι γονείς χρησιμοποιούν για να εξηγήσουν στο παιδί ότι η συμπεριφορά του, τους προκαλεί πρόβλημα.

Επίλυση συγκρούσεων με την μέθοδο ΙΙΙ τα προβλήματα και οι συγκρούσεις μπορούν να επιλυθούν με την μέθοδο επίλυσης συγκρούσεων ΜΗ - ΗΤΤΑΣ και τελικά Ικανοποίησης και των ΔΥΟ.

Πώς θα ωφεληθείτε εσείς και η οικογένειά σας.
▪ Τα παιδιά σας θα νιώθουν ελεύθερα να συζητούν τα προβλήματα --και τις ανησυχίες τους μαζί σας, αντί να αποσύρονται.
▪ Θα μάθουν στην αυτοπειθαρχία, τον αυτοέλεγχο και θα αναπτύξουν μια εσωτερική αίσθηση προσωπικής ευθύνης.
▪ Θα μάθετε πώς να δουλεύετε ο ένας μαζί με τον άλλον αντί ο ένας ενάντια στον άλλο.
▪ Θα βιώνετε λιγότερες εκρήξεις θυμού και περισσότερες επιλύσεις συγκρούσεων.
▪ Όλοι στην οικογένεια θα συμμετέχουν στη θέσπιση των κανόνων, οπότε όλοι θα έχουν κίνητρο να συμμορφωθούν σ’ αυτούς.
▪ Θα πραγματοποιούνται λιγότεροι αγώνες για εξουσία – οπότε θα έχετε λιγότερη ένταση, λιγότερη δυσαρέσκεια, περισσότερη διασκέδαση, περισσότερη ειρήνη, περισσότερη αγάπη.
Θα μάθετε:
Πως να κατανοείτε τις σχέσεις σας με τα παιδιά σας,
Πως να στηρίζετε το παιδί σας,
Πως να επικοινωνείτε τις δικές σας ανάγκες,
Πως να επιλύετε τις συγκρούσεις,
Πως να προλαβαίνετε τα προβλήματα,
Πως να διαχειρίζεστε τις αντικρουόμενες αξίες.
Το σεμινάριο της ΕΑΓ (Εκπαίδευσης Αποτελεσματικού Γονέα) είναι μια αυθεντική μεταφορά στα Ελληνικά του σεμιναρίου που δημιουργήθηκε και διεξάγεται από την Gordon Training International(GTI) που εδρεύει στην Ακτή Σολάνα της Καλιφόρνιας. Η εκδοχή, την οποία, διδάσκεστε είναι η πιο σύγχρονη και βασίζεται στο βιβλίο του Δρ Τόμας Γκόρντον: Εκπαίδευση του αποτελεσματικού γονέα.
Ο GTI ιδρύθηκε από τον Δρ. Τόμας Γκόρντον, κλινικό ψυχολόγο και συγγραφέα πολλών βιβλίων, που χρησιμοποιούνται σε σεμινάρια του GTI . Ο Δρ. Γκόρντον δίδαξε το πρώτο σεμινάριο ΕΑΓ το 1962. Ο GTI διεξάγει τα σεμινάριά του μέσω ενός διεθνούς δικτύου ανεξάρτητων, πιστοποιημένων Εκπαιδευτών, που έχουν καταρτιστεί ειδικά για τη διεξαγωγή των σεμιναρίων GTI.

Ο Εκπαιδευτής και τα μέλη δουλεύουν στενά μαζί ως ομάδα. Τα μέλη συμμετέχουν στο βαθμό που το επιθυμούν και είναι ελεύθερα να εκφράζουν ότι νιώθουν ή σκέφτονται.

Δεν υπάρχουν βαθμολογίες ή διαγωνίσματα. Πέρα από τις σύντομες παρουσιάσεις από τον Εκπαιδευτή, τα μέλη συμμετέχουν σε ασκήσεις, ανταλλαγή ρόλων και συζητήσεις, συμπληρώνουν ασκήσεις του εγχειριδίου, όπως μελέτη και εξάσκηση στις δεξιότητες εκτός τάξης.
Μια συνήθης ερώτηση είναι ποιές ηλικίες παιδιών αφορά το πρόγραμμά μας;

Α: Καθώς το Μοντέλο Gordon είναι μια σειρά δεξιοτήτων επικοινωνίας, αφορά παιδιά όλων των ηλικιών. Βεβαίως, ειδικές τροποποιήσεις πρέπει να γίνουν για τα παιδιά που δεν έχουν φτάσει ακόμα στο λεκτικό στάδιο. Τα αποτελέσματα όμως είναι άμεσα ακόμη και σε παιδιά μεγάλα που η σχέση έχει ήδη πληγωθεί και παγιωθεί! Οι αρχές και δεξιότητες της ΕΑΓ αφορούν τις σχέσεις των ανθρώπων γενικά!

Στόχος της ΕΑΓ είναι η ανάπτυξη μιας πιο δημοκρατικής, πιο αποτελεσματικής και αμοιβαία ικανοποιητικής σχέσης γονέα-παιδιού.
Η ανάπτυξη οικογενειών που σέβονται τα μέλη της το ένα το άλλο, που χαίρονται και μοιράζονται σκέψεις και συναισθήματα, που είναι πλέον ικανά τα μέλη να επιλύουν τα προβλήματα με ικανοποιητικό τρόπο και όχι ψυχοφθόρο, που είναι δημιουργικές και χαρούμενες είναι ο στόχος της ΕΑΓ.


Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να λάβετε από την Υπεύθυνη:
Φωτεινή Γούτσιου στο 6978944696.
Γενικές πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο:
www.ekpaideusigoneon.blogspot.com.